Μνημειακή Ελιά Αζοριά
Η Ελιά του Αζοριά βρίσκεται 1χλμ νότια του χωριού Καβούσι της επαρχίας Ιεράπετρας και πολύ κοντά στον ομώνυμο αρχαιολογικό χώρο του Αζοριά. Το ελαιόδεντρο βρίσκεται πάνω στο δρόμο που οδηγεί στον οικισμό Αύγος. Η ελιά αυτή αποτελεί ένα φυσικό μνημείο και θεωρείται ως μια από τις αρχαιότερες ελιές σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα είναι μπολιασμένη σε υποκείμενο αγριελιάς, αποτελώντας το αρχαιότερο δείγμα μπολιάσματος στον κόσμο. Ανήκε το 2008 στον Γεώργιο Γραμματικάκη και είναι ποικιλίας μαστοειδούς, που τοπικά αποκαλείται «μουρατοελιά» αγριελιάς.
Το ελαιόδεντρο αυτό έχει ανακηρυχτεί από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ) ως μνημειακό, λόγω των μεγάλων διαστάσεων του κορμού αλλά και λόγω της θέσης του κοντά στους αρχαίους οικισμούς του Βροντά, Κάστρο και Αζοριάς, όπου έχουν ανευρεθεί πολλά αγγεία και τέχνεργα έκθλιψης ελαιοκάρπου. Η μέγιστη διάμετρος του κορμού είναι 4,9μ και η περίμετρος είναι 14,20μ. Με βάση την μέθοδο των ετήσιων δακτυλίων, υπολογίζεται ότι το δέντρο φυτεύτηκε την περίοδο 1350-1100πΧ!
Το 2004 μετά από πρόταση των κατοίκων της περιοχής και του Δήμου Ιεράπετρας, αποφασίστηκε ότι η πρώτη νικήτρια του Μαραθωνίου Γυναικών στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας θα στεφανωθεί με κότινο από το ελαιόδεντρο αυτό. Ο κότινος αυτός κόπηκε με ειδική τελετή.
