Η ακμή των μεγάλων μινωικών ανακτόρων και των επιβλητικών κατασκευών συντελέστηκε από το 2000 π.Χ. έως το 1400 π.Χ.. Το 1700 π.Χ. οι μινωικές πόλεις ισοπεδώθηκαν από κάποιον αστάθμητο παράγοντα, πιθανώς την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Τα ανάκτορα ξανακτίστηκαν λαμπρότερα, αλλά η καταστροφή των μεγάλων μινωικών κέντρων από τους Μυκηναίους περίπου το 1400 π.Χ. ήταν η απαρχή της παρακμής. Η μινωική κοσμοκρατορία κλονίστηκε ανεπανόρθωτα, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να επανακάμψει και να σβήσει στους επόμενους αιώνες, επιτρέποντας στους Αχαιούς και στους Δωριείς να κατακτήσουν το νησί.
Οι κάτοικοι των παραθαλάσσιων περιοχών, που για πρώτη φορά ένιωσαν την απειλή να κυριεύει το νησί τους, αποσύρθηκαν στις πλέον αφιλόξενες και απόκρημνες κορυφές. Τότε ξεκίνησε η λεγόμενη Σκοτεινή Περίοδος (1200 π.Χ. – 800 π.Χ.), κατά την οποία κτίστηκαν πόλεις στα πιο δύσβατα και φυσικά οχυρωμένα σημεία. Ακόμη και σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί τι ανάγκασε τους Μινωίτες να εγκαταλείψουν την εύφορη γη τους και να κτίσουν απόρθητες πόλεις σε ανεμοδαρμένες κορυφές, όπως το επιβλητικό Καρφί, το Φλεκτρό, το Κάστρο Καβουσίου, ο Αζοριάς, ο Βροντάς, η Καστροκεφάλα, το Κυριμιανού, η Φρατιανή Κεφάλα και άλλες.
- 1
- 2
Οικισμός Φλεκτρό 
Κατά τη διάρκεια της περίφημης ‘’σκοτεινής περιόδου’’ του πολιτισμού των προχριστιανικών χρόνων στην Κρήτη αναπτύχθηκαν πολλοί οικισμοί σε απομονωμένες ορεινές περιοχές κυρίως της Ανατολικής Κρήτης. Οικισμοί που δημιουργήθηκαν σε δύσβατα μέρη που από τη φύση τους λειτούργησαν σαν φρούρια ικανά να προστατέψουν τους κατοίκους τους από εχθρικές επιδρομές.
Ψηλά πάνω από το χωριό Φρατί στο νότιο Ρέθυμνο και βόρειά του οικισμού βρίσκεται η Φρατιανή Κεφάλα. Πρόκειται για ένα πολύ απότομο λόφο με γκρεμό σε αρκετά σημεία του σε μία πραγματικά ανεμοδαρμένη περιοχή, που από τη φύση του προσφέρει καλό έλεγχο της γύρω περιοχής μέχρι αρκετά μακριά και αποτέλεσε ένα ασφαλές καταφύγιο σε περιόδους της ιστορίας που υπήρξαν ταραγμένες και δύσκολες.
Ψηλά πάνω από το χωριό Μύρθιος Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου υψώνεται η κορφή Κυριμιανού με υψόμετρο 805 μέτρα. Πρόκειται για ένα τόπο εξαιρετικά τραχύ και απότομο χωρίς ιδιαίτερη βλάστηση εκτός από κάποια αιωνόβια κυπαρίσσια που έχουν μείνει εκεί στο πείσμα των αιώνων να θυμίζουν ότι όλη ο οροσειρά που καλύπτει τη λαγκαδιά του Άγίου Βασιλείου αποτελεί τη γεωλογική συνέχεια των Λευκών Όρεων.
Πάνω από τον ερειπωμένο οικισμό Κολοκάσια, στη νοτιοανατολική πλευρά του Ασφενδιανού φαραγγιού υψώνεται ο απόκρημνος βράχος Καστρί. Όπως μαρτυρούν ίχνη κτιρίων και τμήμα οχυρωματικού τείχους, πάνω στο Καστρί βρήκαν καταφύγιο πιθανώς κατά την Σκοτεινή Περίοδο, δηλαδή μετά την κατάρρευση του Μινωικού Πολιτισμού μετά τον 12ο αιώνα π.Χ., οι κάτοικοι της Κρήτης.
Πάνω από το απόκρημνο φαράγγι του Ανδριανού της επαρχίας Μιραμπέλου υψώνεται το βραχώδες έξαρμα της Φορτέτσας. Αυτόν τον αφιλόξενο, απόκρημνο και φυσικά οχυρωμένο βράχο επέλεξαν οι κατατρεγμένοι Μινωίτες για να εγκαταστήσουν μια μικρή πόλη κατά τη λεγόμενη Σκοτεινή Περίοδο.
- 1
- 2
