Κρήτη

Ο ναός του Αγίου Βασιλείου στο Κουτουλουφάρι κτίστηκε το 1840 και έχει ενσωματώσει τον αρχικό μικρότερο ναό του 14ου αιώνα. Στο μικρότερο ναό σώζονται λίγες τοιχογραφίες, ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι Μυροφόρες και η Σταύρωση.

Ο κοιμητηριακός ναός του Μιχαήλ Αρχαγγέλου στο Αρκαλοχώρι είναι σταυροειδής με το κύριο κλίτος χαμηλότερο από το κάθετο. Επίσης υπάρχει νάρθηκας με θόλο. Ο ναός φέρει τοιχογραφίες του 13ου αιώνα (οι τοιχογραφίες του νάρθηκα είναι του 14ου αιώνα).

Ο σπηλαιώδης ναός του Οσίου Ιωάννη του Ξένου βρίσκεται στην τοποθεσία Καβούσι, στην περιφέρεια του χωριού Πλάτανος και έχει μοναδική θέα στην εύφορη κοιλάδα της Φαλάσαρνας. Στο χώρο υπάρχει τάφος που σύμφωνα με την παράδοση ενταφιάστηκε ο Άγιος Ιωάννης ο Ξένος ή Ερημίτης, του οποίου τα λείψανα έχουν πλέον μεταφερθεί στην Κέρκυρα και στον Άγιο Κυρ Γιάννη στα Τσουρουνιανά.

Η Κάμινος είναι μια πολύ εύφορη λαγκαδιά με χιλιάδες ελιές που μοιράζεται σε τρία χωριά. Παλαιότερα στην ευρύτερη περιοχής της υπήρχανε και 3 ναοί που ανήκανε στο μεσαιωνικό οικισμό που υπήρχε εκεί και που σήμερα έχει εξαφανιστεί. Οι τρεις ναοί της Καμίνου ήτανε ο πολύ σημαντικός και μεγαλοπρεπής ναός του Μιχαήλ Αρχαγγέλου, ο ναός του Χριστού και ο άγνωστος σήμερα Άγιος Δημήτριος που κατεδαφίστηκε.

Το μοναστήρι της Παναγίας της Περαμπελιώτισσας, γνωστό στους εκκλησιαστικούς κύκλους ως Μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου, βρίσκεται βόρεια από το χωριό Κουρούνες και νότια του Νοφαλιά κοντά στη Νεάπολη.

Σε απόσταση 250m από τη θάλασσα θα δείτε το ερειπωμένο μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου, από το οποίο μόνο το εκκλησάκι σώζεται. Η μονή προφανώς εγκαταλείφθηκε λόγω των συχνών πειρατικών επιδρομών κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας.

Η έρημη σήμερα μονή της Κοίμησης της Θεοτόκου στον Αστυρακιά, βρίσκεται σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία στην ανατολική πλευρά του Αρκαδιώτικου Φαραγγιού. Από το μικρό αυτό μοναστήρι σώζεται ο ναός και ίχνη από τα κελιά, ενώ εντύπωση προκαλούν οι αναβαθμίδες που χρησιμοποιούνταν για να κρατούν το χώμα και να καλλιεργούν.

Το έρημο μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου (εορτ. 29 Αυγούστου) βρίσκεται στην περιοχή Σκουράς πάνω από την Ελούντα. Ο ναός είναι ανακαινισμένος μονόχωρος, καμαροσκέπαστος, μικρών διαστάσεων και δίπλα του υπάρχουν τα ερείπια από τα κελιά, δεξαμενή και ένα νεώτερο διώροφο κτίσμα του 19ου αιώνα με στάβλο στο ισόγειο. Η ίδρυση της μονής τοποθετείται πριν από το 1575, ενώ το 1617 έγινε μετόχι της μονής Αρετίου.