Χλωρίδα

Ένα από τα πιο όμορφα λουλούδια που συναντάμε στην Κρήτη είναι η Παιώνια του Κλούσιου (Paeonia Clusii). Το είδος αυτό της Παιώνιας είναι ένα από τα 33 είδη Παιώνιας που υπάρχουν στον πλανήτη και είναι ενδημικό της Κρήτης και της Καρπάθου. Ανήκει στην οικογένεια των βατραχοειδών και λέγεται αλλιώς και Κρητική Παιώνια. Το συναντάμε σε μεγάλα υψόμετρα μόνο και κυρίως στους ορεινούς όγκους της Δίκτης και των Λευκών Ορέων. Οι Κρητικοί τα λένε συνήθως Παγώνια ή Πηγούνια στην Ανατολική Κρήτη ή Ψήφια και τα φυτά Ψηφακές στη Δυτική Κρήτη.

Η Ελιά έχει ανακηρυχθεί ως μνημειακή από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης λόγω της αισθητικής του ανάγλυφου του κορμού. Είναι ποικιλία χοντρολιάς εμβολιασμένη σε υποκείμενο αγριελιάς. Η ελιά είναι μοναστηριακή και σε ύψος 0.8m από το έδαφος έχει διάμετρο 4.20m και περίμετρο 10.6m ενώ στη βάση έχει διάμετρο 4.5m και περίμετρο 12.10m.

Κάθε άνοιξη πολλά μέρη σε όλη την Κρήτη γεμίζουν από τα μωβ-μπλε άνθη που έχουν τα άγρια λούπινα (Lupinus varius) τα οποία είναι από τα πιο όμορφα και χαρακτηριστικά φυτά όλου του Μεσογειακού χώρου. Τα λούπινα ή λουμπούνια όπως τα λένε στην Κρήτη είναι ετήσια φυτά, τριχωτά με φύλλα σε σχήμα παλάμης χεριού που αποτελείται από 9-11 φύλλα συνήθως.

Το δίκταμο (Origanum dictamnus) είναι ένα ενδημικό βότανο της Κρήτης, το πιο διάσημο, το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως ως τσάι κι ως θεραπευτικό ρόφημα. Το όνομα του προέρχεται από το όρος Δίκτη (Λασιθιώτικα Όρη), αν και συναντάται και στα υπόλοιπα βουνά της Κρήτης.

Το Κρητικό κεφαλάνθηρο (Cephalanthera cucullata) είναι ένα ενδημικό είδος ορχιδέας που φύεται αποκλειστικά στα δάση των βουνών της Κρήτης, σε υψόμετρο 700-1500m. Είναι πολυετές ποώδες φυτό, με κοντά, έρποντα ριζώματα. Το ύψος του φτάνει έως και τα 20 cm και εμφανίζει έως 24 λευκορόδινα άνθη από το Μάιο έως τον Ιούνιο, αλλά δεν ανθίζει κάθε χρόνο. Στα τέλη Ιουνίου ωριμάζουν τα σπέρματά του και τα υπέργεια μέρη του φυτού ξεραίνονται.

Οι Μαχαιρίδες είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά λουλούδια που στολίζουν την όψιμη άνοιξη τους αγρούς της Κρήτης. Το επιστημονικό όνομά τους είναι Gladiolus italicus που σημαίνει Γλαδίολος ο Ιταλικός. Παρότι Ιταλικός πέρα από την Ιταλία βγαίνει σε αφθονία σε ολόκληρη την Νότια Ευρώπη και κυρίως στον χώρο της Μεσογείου. Το όνομα Μαχαιρίδα που του έχουν δώσει οι Κρητικοί οφείλεται στα μοβ και ροζ άνθη του που είναι μακρουλά και κοφτά σαν μαχαίρια.

Η ελιά έχει ανακηρυχθεί ως μνημειακή από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης λόγω των μεγάλων διαστάσεων και της θέσης του κοντά στον υστερομινωικό οικισμό Κυλίντρα. Βρίσκεται στο Λάκκο, σε μια περιοχή με πολλά παρόμοια αρχαία δέντρα, και θεωρείται ότι η ηλικία της ξεπερνάει τα 3000 έτη.

Στο κέντρο της πλατείας Σπλάντζιας (πλατεία 1821) στέκεται ένας τεράστιος πλάτανος που έχει συνδεθεί με τις δραματικές στιγμές του Κρητικού λαού. Στον πλάτανο της πλατείας κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας, Έλληνες χριστιανοί, οι οποίοι μάχονταν για τον αγώνα υπέρ της Κρητικής ελευθερίας, απαγχονίστηκαν, εκτελέστηκαν και βασανίστηκαν. Στην πλατεία υπάρχει μια πλάκα στη μνήμη τους.