Σπήλαια

Η Μονή της Αγίας Φωτεινής ήταν ερημητήριο σε σπήλαιο. Σύμφωνα με την παράδοση, η Αγία Φωτεινή έψαχνε να βρει κάποιο ήσυχο και απομονωμένο μέρος από τους υπόλοιπους ανθρώπους, ώστε να αφιερώσει το υπόλοιπο της ζωής της στον Θεό. Ενώ όμως δεν έβρισκε το μέρος που ήθελε, παρουσιάστηκε η Παναγία και κάνοντας θαύμα, άνοιξε τo σπήλαιο στο βράχο, ώστε να μπει η Αγία Φωτεινή.

Το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας βρίσκεται 47km νοτιοδυτικά της πόλης των Χανίων, στα δυτικά τοιχώματα των φαραγγιού των Τοπολίων. Πολύ κοντά στο σπήλαιο περνάει ο κύριος δρόμος για το Ελαφονήσι. Αριστερά από την είσοδο του σπηλαίου βρίσκεται το ομώνυμο εκκλησάκι. Η είσοδος του σπηλαίου έχει άνοιγμα 25m, ενώ το ύψος του φτάνει τα 20m. Στο σπήλαιο υπάρχουν δύο αίθουσες με διαφορετικό υψόμετρο, η επιφάνεια των οποίων είναι γεμάτη σταλακτίτες.

Το σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη του Ερημίτη ή του Ξένου βρίσκεται κοντά στο φαράγγι Αυλάκι, Ακρωτηρίου Χανίων, μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα μακρύτερα από την Αρκουδοσπηλιά, στην ερειπωμένη Μονή Καθολικού και κοντά στη Μονή Γουβερνέτου. Ομοίως με την Αρκουδοσπηλιά, είναι και αυτό παλαιά κοίτη ποταμού με συνολικό μήκος περίπου 135μ. σε μορφή οριζόντιας γαλαρίας. Έχει πλούσιο διάκοσμο σε πολλά σημεία με μεγάλους σταλακτίτες και σταλαγμίτες.

Το σπήλαιο της Ειλειθυίας βρίσκεται 7χλμ. ανατολικά από το Ηράκλειο και 1χλμ. νοτιοανατολικά της Αμνισού. Αναπτύσσεται στις ανατολικές παρειές της κοιλάδας του ποταμού Καρτερού. Ο επισκέπτης θα το συναντήσει στα αριστερά του παλιού δρόμου που οδηγούσε στην Επισκοπή, με μια γέρικη συκιά να σηματοδοτεί την είσοδο του.

Ένας από τους πολλούς Νεραϊδόσπηλιους της Κρήτης και ίσως ο πιο όμορφος βρίσκεται στο χωριό Αστρίτσι Ηρακλείου. Την ονομασία του την πήρε από τη λαϊκή παράδοση της ύπαρξης νεράιδας που ζούσε μέσα στη σπηλιά και μάγευε όποιον περαστικό τύχαινε να σταματήσει μπροστά της τη νύχτα και να ακούσει το τραγούδι της.

Το σπήλαιο Τράπεζας, γνωστό κι ως Κρόνιο Σπήλαιο, βρίσκεται ανάμεσα στο χωριό Μαρμακέτο και το Τζερμιάδο, του Οροπέδιο Λασιθίου, σε υψόμετρο 860m. Βρίσκεται πολύ κοντά στον περιφερειακό δρόμο που ενώνει το Μαρμακέτω με το Γυμνάσιο του Τζερμιάδω. Υπάρχει πινακίδα που οδηγεί στο σπήλαιο από το Τζερμιάδο και από το Μαρμακέτο. Ένα ανηφορικό καλντερίμι με σκαλάκια, χωμένο μέσα σε πρίνους, οδηγεί στο σπήλαιο μετά από 5’ ανάβασης. Η είσοδος του σπηλαίου είναι δυσδιάκριτη και η θέα του Οροπεδίου από την είσοδο του είναι μαγευτική.