Κρήτη

Σε μια περιοχή κυριολεκτικά κρυμμένη μέσα σε αιωνόβιες ελιές και άλλα δέντρα κάτω από το χωριό Σελλιά Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου βρίσκεται ο ναός των Αγίων Φώτιου και Ανίκητου. Ως εκεί φτάνει χωματόδρομος από τα Σελλιά. Ο ναός είναι μικρός, στενόμακρος και μονόχωρος και πραγματικά λιτός εξωτερικά. Η κατασκευή του τοποθετείται στα χρόνια της Ενετοκρατίας (14ος αιώνας) και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από τις λίγες αγιογραφίες που κοσμούν το βόρειο τοίχο.

Νότια της Εμπάρου υψώνεται ο απόκρημνος όγκος του Δέτη και μπορεί κανείς να διακρίνει από μακριά το λευκό εκκλησάκι της Παναγίας (εορτάζει 25 Μαρτίου και 23 Αυγούστου). Αυτός ο ναός είναι νεότερος και κτίστηκε για να καλύψει τις λατρευτικές ανάγκες των πιστών που συνέρρεαν εδώ για ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα στην Κρήτη.

Το ερειπωμένο σήμερα μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου στο Πετάλι αποτελούσε ένα από τα ωραιότερα θρησκευτικά μνημεία που καρτερικά περιμένει την αναστήλωσή του. Στο χώρο διακρίνουμε τον κατεστραμμένο δίκλιτο ναό που ήταν αφιερωμένος στην Παναγία και στον Άγιο Αντώνιο.

Το άγνωστο στους πολλούς μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου στο Ακρωτήρι, έρημο σήμερα, βρίσκεται κοντά στη Μονή Γουβερνέτου, από όπου ξεκινάει το μονοπάτι. Το μοναστηριακό συγκρότημα με το σπηλαιώδη ναό του Αγίου Αντωνίου ήταν εξαίσιας αρχιτεκτονικής, αλλά σήμερα υπομένει την εγκατάλειψη και έχει αφεθεί στα χέρια των βοσκών που το χρησιμοποιούν ως στάνη!

Ένας από τους πιο άσημους ναούς στο Ακρωτήρι είναι αυτός του Αγίου Γεράσιμου στο Αρώνι. Ο Άγιος Γεράσιμος είναι ένας πολύ καινούριος ναός από αυτούς που κανείς σχεδόν δεν τους δίνει σημασία. Κι όμως κι αυτός έχει ιδιαίτερη σημασία επειδή είναι χτισμένος πάνω σε πολύ παλιότερο ναό του Αγίου Γερασίμου που προυπήρχε στον ίδιο χώρο. Ο παλιός ναός μάλλον καταστράφηκε στην διάρκεια των πολλών πολέμων και επαναστάσεων που έχει βιώσει το νησί της Κρήτης και έχει σήμερα ξεχαστεί.

Ο ναός του Αγίου Δημητρίου είναι μια πολύ ιδιαίτερη Βυζαντινή τετράκλιτη Βασιλική με θόλο στο τέταρτο κλίτος, του οποίου το ένα (κλίτος) σώζεται με τοιχογραφία του Αγίου Δημητρίου. Θεωρείται ότι ήταν η Επισκοπή του Αγίου που κτίστηκε στη θέση ναού της Αρτέμιδος.

Στη ρίζα του απότομου και επιβλητικού όρους Κρυονερίτη στο νότιο Ρέθυμνο βρίσκεται το γραφικό και καταπράσινο χωριουδάκι Αλώνες. Το όνομά του το έχει πάρει από το σχήμα του που θυμίζει ένα τεράστιο αλώνι. Στην πλατεία του χωριού κάτω από ένα αιωνόβιο πλάτανο βρίσκεται το όμορφο και ταυτόχρονα ταπεινό εκκλησάκι του Αγίου Ονούφριου.

Ο Θεολόγος, πρώην μοναστήρι του Θεολόγου, είναι οικισμός που βρίσκεται ανάμεσα στη Κριτσά και τον Κρούστα. Η μονή ιδρύθηκε τη Β’ Βυζαντινή περίοδο και λειτούργησε μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.